تربیت بدنی دانش آموزان کم توان حرکتی
اصطلاح کم توانی پیامد تعدادی از اختلالات ، ناهنجاریها ، نقص عضو و... مشکلات شناختی و عاطفی است. ما در این مبحث پیرامون دانش آموزانی بحث می کنیم که از نظرمعلم تربیت بدنی کودک کم توان محسوب می شود.
کودک کم توان و ویژه:
کودک کم توان الزاما یک کودک دارای نقص عضو نیست چون بسیاری از کودکان ناتوان نقص عضو یا معلولیت آشکارندارند. در این مورد ما به چهارنوع ناتوانی که درهنگام مشاهده ی بازی و ورزش قابل تشخیص است اشاره می کنیم :
1) دانش آموز کم توان ذهنی: دانش آموزانی که به علت آسیب دستگاه عصبی مرکزی و ... دارای عملکرد پایین می باشند که درجه کم توانی از خفیف تا بسیار شدید متغییراست به طور کلی به سه دسته ی الف) افراد کاملا وابسته ب) افراد تربیت پذیر ج) افراد آموزش پذیر تقسیم می شوند. این سه گروه از نظر رشد حرکتی و ادراکی بسیار ضعیف هستند .این کودکان از نظر عاطفی واجتماعی وابستگی زیادی نسبت به دیگران دارند و ناامنی و اضطراب در رفتار آنها مشاهده می شود .
2) دانش آموزان کم توان حرکتی(خام حرکت): این واژه ویژه ی دانش آموزانی است که از نظر اجرای حرکتی مشکل دارند و این مشکل صرفا منشاء جسمانی ندارد . این کودکان در اجرای حرکات تعادلی، هماهنگی جهت یابی و درک حسی حرکتی مشکل دارند . کودکان خام حرکت از نظر عصب شناختی ، ناهنجار تلقی نمی شوند و خام حرکتی نیز ممکن است یک مشکل جدی در زندگی آنها نباشد. محیط آموزشی باید طوری تنظیم شود که کودکان به صورت گروه های کوچک یا انفرادی از تجارب حرکتی و بازی سود ببرند.
3) دانش آموزان کم توان جسمانی یا فیزیولوژیک: برخی از کم توانی ها بدنی وفیزیولوژیک موجب می شود که این دانش آموزان نتوانند به آسانی در فعالیت های حرکتی شرکت کنند. توصیه های مداوم والدین و دیگران نیز اضطراب بیشتری به هنگام شرکت در بازی در آنها ایجاد می کند. در اینجا به برخی از کم توانی های بدنی و فیزیولوژیک به طور خلاصه اشاره میکنیم الف) ناهنجاریهای اسکلتی: برخی از این ناهنجاری ها در ناحیه ی گردن،کمر،شانه پشت و ... در اعمال طبیعی حرکت تاثیر منفی می گذارند که در مدارس در این زمینه تمریناتی برای تدریس و آموزش و وضعیت بدنی مناسب در نظر گرفته میشود . این دانش آموزان می توانند در تمرینات اصلاحی و برنامه های عادی شرکت کنند . ب)نارسایی قلبی: این دسته از دانش آموزان باید در ابتدای سال تحصیلی شناسایی شوند و توصیه ها و تمرینات مخصوص به آنها برایشان در نظر بگیرند . برای تضمین سلامتی آنها نیز راه کارهایی ارائه کنند . ج) چاقی : کودکان چاق و کودکانی که اضافه وزن دارند . د) کودکانی که دارای مشکل دیابت می باشند . و) کودکان که کم خون یا آنمی می باشند. ی) کودکان که دچار اختلالات شنوایی ویا بینایی می باشند .
4) ناتوانی های رفتاری : کودکانی که از نظر رفتاری مشابه کودکان عادی و هنجار کلاس عمل نمی کنند مشکلات رفتاری دارند . برای این دانش آموزان در هنگام تربیت بدنی و ورزش راه کارهایی ارائه می شود. این کودکان در چند گروه خلاصه می شوند :            الف) بیش فعال ب) کم تحرکی و گوشه گیر ج) ترس از فعالیت بدنی د) پرخاشگر
تربیت حرکتی و ورزش دانش آموزان کم توان :
 معلم تربیت بدنی در برخورد با هرنوع ناتوانی دانش آموزباید ملاحظات رفتاری زیادی را در نظر بگیرد مانند نیازها ،علایق، توجه و حمایت ،صبر و حوصله و ...
برنامه تربیت حرکتی ویژه:
واگلر و بلاک برای آموزش کودکان ناتوانی حرکتی چهار نوع تغییر ضروری را در برنامه تربیت بدنی در نظر می گیرد الف) قوانین بازی ب) اندازه ابزار و وسایل ج) محیط فیزیکی د) فرایند آموزش .
منابع :
تربیت بدنی در مدارس                                  رحیم رمضانی نژاد
آموزش کودک کم توان حرکتی                       اعظم آریان فر
فیزیولوژی ورزشی دوران رشد                   رولند تامسون »«« ترجمه عباسعلی گائینی